Menighetsbygging. Smak på order. Kva betyr det?
Han hadde flekkete kle og bar på ein sliten ryggsekk, der han kom inn og forstyrra det glattpolerte bildet av flott ungdom som prisa Jesus. Ingen ville at han skulle sette seg på ein stol nær dei. Predikanten tala om kjærleik og håp. «Vi må elske mennesker til Jesus!» En sliten ryggsekk forsvant ut døra, nakken til eigaren var endå krummere enn den hadde vore før den gjekk inn.
Menighetsbygging. Rom for alle. Er det slik?
Ho hadde tjafsete hår og lukta svette, studiene hadde stoppa heilt opp og ho sleit med å komme seg gjennom kvardagen. Depresjonen hadde tatt fullstendig kontroll over livet, men likevel kjempa ho seg til kyrkja kvar søndag. Ho prøvde å få vere med i gjengen, og ingen avviste henne direkte, men ingen inkluderte henne heller..
Menighetsbygging. Der vi undrar oss saman og bygger kvarandre opp?
Han hadde alltid vore med i kyrkja. Men han var ikkje den som var frampå. Han hadde mange spørsmål om både Gud, Jesus og det kristne livet, men han hadde aldri våga stille dei. Han hadde bikka 60 og hadde ikkje fått med seg påmeldingsfristen til alpha-kurset i kyrkja. Så han ringte og spurte forsiktig om han kunne få vere med likevel. Ho som var ansvarlig for alpha-kurset lo i telefonen og fortalde at han trengde no ikkje noko alphakurs, han som var så ofte i kyrkja. Han gret då han la på. Ikkje denne gongen heller skulle han få svar på spørsmåla sine…
Menighetsbygging. For å ha ei trygg hamn i glede og i sorg…
Dei hadde meldt seg på julefeiring i ei kyrkje. Dei var ikkje kyrkjegjengarar til vanleg, men dei orka ikkje vere heime i kveld og feier jul utan henne. Foreldre skal ikkje overleve sine barn. Dei hadde drukna sorgene, så då dei kom til julemiddagen var dei tydelig berusa. I døra vart dei avvist. Dei gjekk utan å seie noko. Det var eit alkoholfritt arrangement….
Menighetsbygging. To God be the Glory?
Ho hadde leda lovsang i fleire år. Stått foran med løfta hender og prisa Gud. Ho hadde kjent på stemninga, følt på nærvær av Gud. Men plutselig var det berre rutine. Ho kjende kvalmen stige då ledar av lovsangsteamet pusha på endå ei runde med same songen. Folk i salen gret og var salige. Ho følte seg berre åleine. Tom. Falsk. Ho trudde då på Gud og Jesus og alt det der. Men det var så mykje som kvilte på følelsane.. og akkurat no sa følelsane at ho ikkje trudde nok…
Historiene ovanfor kjenner nok mange på at blir nærgåande. Kanskje kjenner du deg igjen. Eg har ikkje gjengitt historier frå virkeligheta, men eg har tatt element frå historier som eg har fått høyre frå høgst levande menneske. Eg har høyrt mange liknande historier. Eg har møtt mange såra menneske frå settingar som skulle vere gode – slik ei menighet skal vere. Og eg har kjent på såra sjølv.
Eg passa aldri heilt inn i den rette gjengen. Eg har nemlig alltid vore svak for dei som ikkje passar heilt inn. Eg hugsar endå då eg var på introduksjonstur på Bibelskulen og eg bevisst gjekk inn for å bli kjent med ei av jentene fordi ho hadde dei styggaste 80-tallsbrillene eg kunne tenke meg. I mitt hovud konkluderte eg med at ho ikkje kunne ha det lett, og eg skulle gjere det eg kunne for å gjere det lettare. Vi vart venner. Men grunnen til at ho hadde brillene var at ho var gått tom for linser og ikkje fekk dei før etter helga. Det er eit godt eksempel på korleis vi tenker om andre. Vi trekker slutningar på ytre ting, og handlar deretter. Og her tenker eg at vi fort bommar på det vi så fint kallar menighetsbygging.
Det er så lett å henge med dei som ein likar, folk som har humor ein likar, som har utsjånad ein likar, som har måtar å snakke på som er lett å forstå, som du identifiserer deg med på ein eller annen måte. Og så er det lett å unngå å bygge relasjon til dei som er annleis, som ikkje snakkar som deg, som ikkje kler seg som deg, eller som ikkje ler av dei same vitsane. Ofte vil ein og bli lik dei ein heng med, og adoptere ein intern snakkemåte, humor og kleskode. Dette er lett å sjå når ein kjem inn i ein del menigheter. Og det ligg ofte ei forventning om at ein skal passe inn i dette mønsteret som er etablert.
Misforstå meg rett: Eg er ikkje mot menigheten som fellesskap. Eg trur på fellesskap. Eg trur fellesskap er viktig og riktig. Eg trur vi alle treng å vere del av noko. Og eg trur menigheten i utgangspunktet er eit godt fellesskap. Eg berre lurer på om vi ikkje er litt for opptatt av å bygge menighet, i form av ein abstrakt konstruksjon bestående av oss og dei som liknar på oss, i staden for å bygge mennesker som kan utfylle kvarandre i fellesskapet.
For eg trur på fellesskap der alle kan få fylle ein plass, uavhengig av om dei har mykje eller lite pengar på konto, uavhengig av kven dei elskar og uavhengig av kor godt dei ellers måtte passe inn i «menighetsbildet». Eg trur på menigheter som er som puslespel utan kantar og hjørner, og som stadig kan utvidast og endrast. Eg trur på menigheter der vi ser kvarandre, oppmuntrar kvarandre og bygger menneske. Eg trur på fellesskap der du er velkommen til å delta og bidra med alt du er, ikkje berre er velkommen innfor døra.
Eg trur kort og godt på menneskebyggande fellesskap. Der vi ser og lever godt med kvarandre sine styrkar og svakheter, der det er rom for dårlege og gode dagar, sorg og glede, og der livet, heile livet, får lov å levast. Mange menigheter som seier dei driv med menighetsbygging er slik, men altfor ofte har det blitt meir fokus på å bygge menighet enn på bygningsmaterialet. Og altfor ofte kastar ein det som ser ut som det ikkje kan brukast, til fordel for noko som ser ut til å vere meir up-to-date. Men ein god færing, same kor sliten og gammal den er, er meir solid enn ei flunkande ny plastjolle, om du berre tek tida og gjev den den behandlinga som trengs for å gjere den klar for sjøen. Men er du villig til å investere det som trengs?
Har du smakt på ordet no? «Menighetsbygging»… Korleis smakar det?
Smakar det av billige e-stoff eller av ekte råvarer? Eg håpar det smakar ekte. Og om det gjer det, så har du vore heldig og funne deg eit fellesskap som bygger både menneske og fellesskap. For det treng ikkje vere motsetning. Men om du sit med smaken av dei billige e-stoffa, vit at det er ikkje slik det var tenkt. Og utan å peike finger, vit at nokon har gløymt kva det egentlig handla om. I Bibelen står det ein del om dei fyrste kristne og menighetene deira. Heller ikkje dei var feilfrie – og feilfri kjem aldri ei menighet til å bli. Men eg trur ikkje det er tilfeldig at mellom kapittelet om nådegåvene og kapittelet om ordning av gudstjenesta finn vi kapittelet som blir lest i alle vielser: kapittelet om kjærleiken. Eg trur det er plassert der som ei påminning til oss i menighetsbyggebransjen om at dersom vi ikkje ser menneskene, bryr oss om menneskene, løftar opp menneskene, og elskar, og då meinar eg ikkje følelsen, men valget å elske menneske, så er ikkje byggverket vår verd nokon ting. Dersom vi ikkje bygger mennesker, gir dei mot til tru, håp og engasjement, så vil byggverket på eit eller anna tidspunkt bli ustabilt og utrygt.
Det er lett å sitte og dømme andre. Det er lett å seie at dei andre må gjere noko med det. Men om du kjenner at ordet ikkje smakar godt, så er det faktisk du som må gjere noko med det. Enten ved å heve stemma og søke endring eller ved å finne deg ein plass der du ser at ein bygger fellesskap gjennom å gi menneske sjansen til å leve som den fantastiske skapningen Gud har skapt dei til å vere.
For:
Om eg talar med mennesketunger og engletunger,
men ikkje har kjærleik,
då er eg ein ljomande malm eller ei klingande bjølle.
Om eg har profetisk gåve
og kjenner alle løyndomar og eig all kunnskap,
og om eg har all tru så eg kan flytta fjell,
men ikkje har kjærleik,
då er eg ingen ting.
Om eg gjev alt eg eig til mat for dei fattige,
ja, om eg gjev meg sjølv til å brennast,
men ikkje har kjærleik,
då har eg ingen ting vunne.
Kjærleiken er tolmodig, kjærleiken er velvillig,
misunner ikkje, skryter ikkje, er ikkje hovmodig.
Kjærleiken krenkjer ikkje, søkjer ikkje sitt eige,
er ikkje oppfarande, gøymer ikkje på det vonde.
Han gleder seg ikkje ved urett,
men gleder seg ved sanninga.
Alt held han ut, alt trur han, alt vonar han, alt toler han.
Kjærleiken tek aldri slutt.
Profetgåvene skal bli borte,
tungene skal teia
og kunnskapen forgå.
For vi skjønar stykkevis og talar profetisk stykkevis.
Men når det fullkomne kjem,
skal det som er stykkevis, ta ende.
Då eg var barn, tala eg som eit barn, tenkte eg som eit barn, forstod eg som eit barn.
Men då eg vart vaksen, la eg av det barnslege.
No ser vi i ein spegel, i ei gåte,
men då skal vi sjå andlet til andlet.
No skjønar eg stykkevis,
men då skal eg kjenna alt fullt ut, liksom eg fullt ut er kjend av Gud.
Så blir dei verande desse tre: tru, von og kjærleik.
Og størst av dei er kjærleiken.
(1.Kor.13)
LiviHelga 